Epilobo(-di-fueio-de-roumanin)
Epilobium dodonaei subsp. dodonaei
Onagraceae
Noms en français : Epilobe à feuilles de romarin, Épilobe de Dodoens.
Descripcioun :Epilobo que trachis en ribo d'aigo e dins lis esboudèu. Se recounèis subretout à si lòngui fueio que dounon d'èr à-n-aquéli dóu roumanin. La subsp. Dodonaei s'atrobo en plano fin qu'à l'estànci mountagnard. Sis estile soun de memo loungour que lis estamino.
Usanço :Tant se poudrié qu'aguèsse li mémi usanço medicalo que lis àutris epilobo, pamens avèn pas d'entresigne segur pèr aquelo. Li jòuini fueio de la subsp. fleischeri èron acampado à passa tèms en Savoio e mesclado i soupo.
Port : Aubret
Taio : 10 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epilobium
Famiho : Onagraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,8 à 2,2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Esboudèu
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Epilobium dodonaei subsp. dodonaei Will., 1779
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786